Ακράτεια ούρων (ΑΟ)
Η ακράτεια ούρων (ΑΟ) είναι ένα συχνό σύμπτωμα το οποίο αφορά γυναίκες όλων των ηλικιών, με ένα ευρύ φάσμα σοβαρότητας και τύπων. Ενώ είναι σπάνια απειλητική για τη ζωή, η ακράτεια μπορεί να επηρεάσει σοβαρά τη φυσική, ψυχολογική και κοινωνική κατάσταση των ατόμων που νοσούν.
Το βάρος στις οικογένειες και σε αυτούς που φροντίζουν αυτές τις γυναίκες με ΑΟ μπορεί να είναι δυσβάσταχτο και οι οικονομικές συνέπειες για το σύστημα υγείας σημαντικές.
Η εγκράτεια των ούρων στηρίζεται στη φυσιολογική λειτουργία της ουροδόχου κύστης και της ουρήθρας (η πρώτη συσπάται, η δεύτερη χαλαρώνει).
Πρέπει να υπάρχει απόλυτη αρμονική συνεργασία, έτσι ώστε η ουρήθρα να είναι κλειστή όταν τα ούρα συγκεντρώνονται στην κύστη και ανοικτή όταν συσπάται (η κύστη) και κατ' επέκταση εξωθεί το περιεχόμενό της προς τα έξω.
Για να εκτιμήσει ο Ουρογυναικολόγος ότι πρόκειται για ακράτεια και τον τύπο αυτής, πέραν του ιστορικού και της κλινικής εκτίμησης, χρειάζεται και ο Ουροδυναμικός έλεγχος.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι ακράτειας. Ανάλογα τον τύπο που θα μας ταυτοποιήσει ο Ουροδυναμικός έλεγχος θα δώσουμε την κατάλληλη θεραπεία, η οποία κάποιες φορές μπορεί να είναι χειρουργική.
Ακράτεια από προσπάθεια
(stress incontinence)
Είναι η ακούσια απώλεια ούρων από την ουρήθρα κατά την απότομη αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης π.χ βήχα, φτέρνισμα, σωματική προσπάθεια, τρέξιμο, γρήγορο βάδισμα, γέλιο.
Συμβαίνει λόγω της αδυναμίας των στηρικτικών δομών του πυελικού εδάφους (περιτονίες ανελκτήρα μυ του ορθού και ηβο-ουρηθρικών συνδέσμων). Η ουρήθρα ολισθαίνει έξω από το κύτος της κοιλιάς, προς τον κόλπο, κάθε φορά που αυξάνεται η ενδοκοιλιακή πίεση όπως μετά από κολπικό τοκετό, την εμμηνόπαυση, τις προηγηθείσες χειρουργικές επεμβάσεις, την ακτινοβολία στην περιοχή.
Η θεραπεία της ακράτειας από προσπάθεια κατευθύνεται στην ενίσχυση της ουρηθρικής αντίστασης με τη διακολπική τοποθέτηση και εφαρμογή των ταινιών ελεύθερης τάσης (TVT, TOT, TVTO). Κυκλοφορεί φαρμακευτικό σκεύασμα με σχετικά καλά αποτελέσματα.
Επείγουσα ακράτεια
(Urgency incontience)
Είναι η απώλεια ούρων που συμβαίνει μετά από έντονη επιθυμία για ούρηση (έπειξη για ούρηση). Εδώ υπάρχει αστάθεια του εξωστήρα μυ της κύστεως, ο οποίος συσπάται σε μικρότερες χωρητικότητες της κύστης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ακράτεια των ούρων, αλλά και τη συχνουρία (υπερλειτουργική κύστη).
Μπορεί να συμβεί μετά από ουρολοιμώξεις, λιθίαση της κύστεως, ξένα σώματα, ακτινοβολία στην περιοχή κ.ά. Η θεραπεία της κατευθύνεται στη χαλάρωση του εξωστήρα μυ με τη χρήση αντιχολινεργικών φαρμάκων, όπως η οξυβουτινίνη (ditropan), η τολτεροδίνη (detrusitol) και η (vericare-solcare) σολιφενακίνη που είναι αναστολείς των χολινεργικών υποδοχέων του εξωστήρα μυ της κύστεως.
Μεικτή ακράτεια ή ακράτεια μεικτού τύπου
(Mixed incontinence)
Είναι η ακράτεια, η οποία συνδυάζει τα χαρακτηριστικά των δύο προηγούμενων μορφών, δηλαδή της ακράτειας προσπάθειας και έπειξης.
Η θεραπεία της κατευθύνεται στις δυο αιτίες που ενοχοποιούνται για την εμφάνισή της, δηλαδή στη χρήση αντιχολινεργικών φαρμάκων και στην εφαρμογή ταινιών ελεύθερης τάσης (ΤVT).
Ακράτεια από υπερπλήρωση
(Overflow incontinence)
Συνοδεύει την υπερδιάταση, την υπερπλήρωση της κύστης όταν αυτή αδυνατεί να συσπαστεί λόγω νευρογενούς βλάβης -άτονη νευρογενής κύστη- ή έχει κουραστεί λόγω υποκυστικού κωλύματος -φάση πλήρους ατονίας της κύστης.
Υπάρχουν διάφορα αίτια, όπως είναι η χρήση φαρμάκων (αντικαταθλιπτικά), ο σακχαρώδης διαβήτης, η σκλήρυνση κατά πλάκας και οι επεμβάσεις στην πύελο. Η θεραπεία είναι αιτιολογική, με τη χειρουργική δηλαδή διόρθωση του αιτίου που την προκαλεί.
Ολική ακράτεια
(Total incontinence)
Είναι η ακράτεια η οποία συμβαίνει διαρκώς και αδιαλείπτως κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Οφείλεται στην παρουσία κυστεοκολπικών, ουρητηροκολπικών ή κυστεομητρικών συριγγίων (μετά συνήθως από γυναικολογικές επεμβάσεις) και σε συγγενείς ανωμαλίες (εκστροφή της κύστης, έκτοπη εκβολή του ουρητήρα).
Η θεραπεία είναι χειρουργική και αποσκοπεί στη διόρθωση της υπάρχουσας συγγενούς ή επίκτητης ανατομικής ανωμαλίας.
